EXCLUSIVE Interview คุณสรรเสริญ สมัยสุต CEO AXONS กับความตั้งใจในการยกระดับเกษตรไทยด้วย AI และเทคโนโลยี พร้อมชี้โอกาสการเติบโตในยุคดิจิทัล
“แม้แต่เกษตรกรที่มีแปลงติดกัน ปลูกพืชพันธุ์เดียวกัน ก็ยังได้ผลผลิตที่แตกต่างกัน เพราะองค์ความรู้และกระบวนการทำงานที่ไม่เท่ากัน” คุณสรรเสริญ สมัยสุต กรรมการผู้จัดการและผู้บริหาร AXONS พูดสิ่งนี้เมื่อเราถามถึงสาเหตุว่าทำไม AXONS ถึงตั้งใจในการส่งมอบความรู้และเทคโนโลยีให้เกษตรกรไทย
ด้วยประสบการณ์กว่า 40 ปีในการพัฒนาซอฟต์แวร์เพื่อภาคเกษตรและอาหาร AXONS ได้เห็นการเปลี่ยนแปลงมามากมาย แต่ในยุคนี้ ที่เทคโนโลยี AI และดิจิทัลกำลังเปลี่ยนโฉมหน้าอุตสาหกรรมเกษตรไทยครั้งใหญ่ ทาง Future Trends จึงชวนคุณสรรเสริญ สมัยสุต มาร่วมพูดคุยผ่านบทสัมภาษณ์นี้ เพื่อให้เห็นถึงโอกาสในอนาคตที่ไทยสามารถไปถึง
เพราะไทยเป็นประเทศเกษตรกรรมมาแต่ไหนแต่ไร เรามีพื้นที่เพาะปลูกที่อุดมสมบูรณ์ สภาพภูมิอากาศที่เอื้อต่อการเพาะปลูกตลอดทั้งปี และที่สำคัญคือองค์ความรู้ด้านการเกษตรที่สั่งสมมายาวนาน จนได้รับการยกย่องให้เป็น “ครัวของโลก” แต่ในยุคที่โลกกำลังเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว การรักษาตำแหน่งนี้ไว้ไม่ใช่เรื่องง่าย
เมื่อประเทศมหาอำนาจอย่างจีนและอินเดียมีพื้นที่เกษตรกรรมมากกว่าไทยหลายเท่า การแข่งขันด้วยปริมาณผลผลิตอย่างเดียวคงไม่เพียงพอ เราต้องหันมาใช้เทคโนโลยีและนวัตกรรมเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการผลิต ลดต้นทุน และสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับสินค้าเกษตร
AXONS เป็นหนึ่งในบริษัทไทยที่อยู่เบื้องหลังการปฏิวัติภาคเกษตรด้วยเทคโนโลยีมาอย่างยาวนาน จากจุดเริ่มต้นในการพัฒนาซอฟต์แวร์บริหารจัดการฟาร์ม วันนี้พวกเขาได้ก้าวขึ้นมาเป็นผู้นำด้านเทคโนโลยีการเกษตรตลอดห่วงโซ่อุปทานที่ให้บริการครอบคลุม 21 ประเทศทั่วโลก
แต่สิ่งที่น่าสนใจไม่ใช่แค่ขนาดของธุรกิจ หากแต่เป็นวิสัยทัศน์ในการพัฒนาเทคโนโลยีที่ไม่ได้มุ่งเน้นแค่การสร้างกำไร แต่ต้องการยกระดับภาคอุตสาหกรรมเกษตรไทยทั้งระบบ ตั้งแต่เกษตรกรรายย่อยไปจนถึงผู้ประกอบการรายใหญ่
ในยุคที่ AI กำลังเข้ามาเปลี่ยนแปลงทุกอุตสาหกรรม ภาคเกษตรก็ไม่อาจหลีกเลี่ยงได้ แต่การเปลี่ยนแปลงครั้งนี้อาจเป็นโอกาสครั้งสำคัญที่จะทำให้เกษตรกรไทยก้าวข้ามข้อจำกัดเดิม ๆ ไม่ว่าจะเป็นการพึ่งพาโชคชะตา การขาดข้อมูลในการตัดสินใจ หรือการแข่งขันด้วยต้นทุนที่ต่ำ
บทสัมภาษณ์นี้จะพาทุกท่านไปรู้จักกับวิสัยทัศน์ของ AXONS ผ่านมุมมองของคุณสรรเสริญ สมัยสุต กรรมการผู้จัดการและผู้บริหาร AXONS กับความมุ่งมั่นที่จะสร้างการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ให้กับอุตสาหกรรมเกษตรไทย
จะมีมุมไหนน่าสนใจบ้าง ติดตามได้บทสัมภาษณ์นี้เลย
เพราะการเปลี่ยนแนวทางของเกษตรกรคือการเดิมพันด้วยชีวิต ในการเปลี่ยนผ่านสู่เกษตรดิจิทัล เราต้องทำให้เขาเห็นว่าเทคโนโลยีช่วยเพิ่มรายได้ให้เขาได้จริง
“เกษตรเป็นหนึ่งในอุตสาหกรรมที่บริหารจัดการยากที่สุดในโลก” คุณสรรเสริญกล่าว “เพราะมีปัจจัยที่ควบคุมไม่ได้มากมาย ไม่ว่าจะเป็นสภาพแวดล้อม ภัยธรรมชาติ หรือการที่เราต้องทำงานกับสิ่งมีชีวิตอย่างสัตว์”
ความท้าทายนี้ไม่ได้จำกัดอยู่แค่ในระดับฟาร์ม แต่ครอบคลุมตลอดห่วงโซ่อุปทาน ตั้งแต่การเพาะปลูก เลี้ยงสัตว์ ไปจนถึงการขนส่งและแปรรูป แม้แต่การขนส่งสินค้าเกษตรก็มีความซับซ้อนมากกว่าสินค้าทั่วไป เพราะต้องควบคุมอุณหภูมิให้คงที่ตลอดเวลาเพื่อคุณภาพที่ดีที่สุด
แต่การจะเข้าไปเปลี่ยนแปลงความคิดของเกษตรกรมักมาพร้อมความท้าทาย โดยเฉพาะในภาคเกษตรที่มีรากฐานความเชื่อและวิธีปฏิบัติที่สืบทอดกันมายาวนาน “เกษตรกรไม่กล้าเปลี่ยนแปลงง่ายๆ เพราะมันเป็นการเดิมพันด้วยชีวิต” คุณสรรเสริญเข้าใจดี
AXONS จึงใช้วิธีการพิสูจน์ผ่านต้นแบบความสำเร็จ “เราต้องทำให้เขาเห็นว่าเทคโนโลยีช่วยเพิ่มรายได้และลดความเสี่ยงได้จริง เมื่อมีต้นแบบความสำเร็จ การขยายผลก็เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ ผ่านการบอกต่อในชุมชนเกษตรกร”
อีกปัจจัยสำคัญที่ทำให้การเปลี่ยนผ่านสู่เกษตรดิจิทัลเป็นไปได้ง่ายขึ้น คือการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานของประเทศ อินเทอร์เน็ตและ 5G ที่ครอบคลุมพื้นที่มากขึ้น สมาร์ทโฟนและอุปกรณ์ IoT ที่มีราคาถูกลง รวมถึงการเข้ามารับช่วงต่อของทายาทเกษตรกรรุ่นใหม่ ที่คุ้นเคยกับเทคโนโลยี
โดยทาง AXONS ได้นำ AI เข้ามาช่วยในหลายมิติ ตั้งแต่การวิเคราะห์โรคพืชและสัตว์ผ่านการถ่ายภาพ ไปจนถึงการตรวจสอบคุณภาพผลผลิตในโรงงานแบบเรียลไทม์
โดยยกตัวอย่างความสามารถของ เทคโนโลยีกล้องใต้น้ำพร้อม AI ในการวัดขนาดกุ้งที่ว่ายผ่านโดยไม่ต้องยกยอขึ้นมาดู และคำนวณอัตราการเติบโตได้เมื่อเทียบกับปริมาณอาหารที่ให้ ช่วยให้เกษตรกรปรับการให้อาหารได้อย่างเหมาะสม และลดสูญเสียโดยไม่จำเป็น
ในด้านปศุสัตว์ ระบบกล้องอัจฉริยะสามารถวัดขนาดของหมูและไก่ได้อย่างแม่นยำ ลดความจำเป็นในการที่คนต้องเข้าไปตรวจสอบในโรงเลี้ยง ซึ่งนอกจากจะช่วยลดการใช้แรงงานแล้ว ยังช่วยลดความเสี่ยงในการแพร่เชื้อโรคอีกด้วย
“เราไม่ได้แค่พัฒนาเทคโนโลยี แต่เรากำลังสร้างระบบนิเวศใหม่ที่ทุกคนเติบโตไปด้วยกัน” คุณสรรเสริญอธิบาย
7 มิติสำคัญที่จะเปลี่ยนโฉมและยกระดับอุตสาหกรรมเกษตรไทยให้ไปไกลมากขึ้น
สำหรับประเทศไทยที่ได้ชื่อว่าเป็นครัวของโลก การนำเทคโนโลยีมาใช้ในภาคอุตสาหกรรมเกษตรไทยจะเป็นกุญแจสำคัญในการรักษาตำแหน่งนี้ “เรามีข้อได้เปรียบหลายอย่าง ทั้งสภาพภูมิอากาศที่เหมาะสมกับการเกษตรตลอดปี องค์ความรู้ที่สั่งสมมายาวนาน และความพร้อมด้านโครงสร้างพื้นฐานดิจิทัล” คุณสรรเสริญมองอนาคตด้วยความหวัง
AXONS วางเป้าหมายที่จะเป็นผู้นำด้านเทคโนโลยีการเกษตรระดับโลก โดยใช้ประเทศไทยเป็นฐานในการพัฒนานวัตกรรม “เราไม่ได้แค่พัฒนาซอฟต์แวร์ แต่เรากำลังสร้างมาตรฐานใหม่ให้กับอุตสาหกรรมเกษตรทั่วโลก”
และยังมองว่าในอีก 2-3 ปีข้างหน้า จะเกิดการยกระดับภาคเกษตรใน 7 มิติสำคัญ
⭐ มิติแรก คือการยกระดับความรู้ ซึ่งคุณสรรเสริญมองว่าเป็นต้นทุนที่แพงที่สุดในการทำธุรกิจ แต่การลงทุนกับความรู้ โดยเฉพาะเทคโนโลยี จะช่วยให้เกษตรกรเข้าถึงองค์ความรู้ได้ง่ายและรวดเร็วขึ้นได้ผ่านมือถือ
⭐ มิติที่สอง คือการบริหารความเสี่ยงให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น ด้วยการใช้ข้อมูลและการคาดการณ์ที่แม่นยำ
⭐ มิติที่สาม คือการเชื่อมโยงข้อมูลตลอดห่วงโซ่อุปทาน ให้การผลิตเห็นการตลาด และการตลาดเห็นการผลิต ช่วยให้ทุกฝ่ายวางแผนได้ดีขึ้น
⭐ มิติที่สี่ คือระบบตรวจสอบย้อนกลับที่ทำให้คุณภาพจับต้องและพิสูจน์ได้ สร้างความเชื่อมั่นให้กับผู้บริโภคทั้งในประเทศและตลาดต่างประเทศ ยกตัวอย่างเทคโนโลยีของทาง AXONS ที่ผู้บริโภคสามารถสแกน QR Code บนบรรจุภัณฑ์สินค้าเกษตร เพื่อดูข้อมูลแหล่งที่มา วันที่ผลิต วันหมดอายุ รวมถึงคุณค่าทางโภชนาการ
⭐ มิติที่ห้า คือการนำ AI, หุ่นยนต์ และ IoT มาใช้อย่างแพร่หลายมากขึ้น เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพและลดต้นทุน
⭐ มิติที่หก คือการสร้างรายได้จากคาร์บอนเครดิต เปิดโอกาสให้เกษตรกรมีรายได้เพิ่มนอกเหนือจากผลผลิต AXONS ได้พัฒนาซอฟต์แวร์ที่สามารถคำนวณปริมาณการดูดซับคาร์บอนจากพืชที่ปลูก โดยอ้างอิงจากสูตรการคำนวณมาตรฐานสากล
⭐ มิติสุดท้าย คือการสนับสนุนด้านการตลาด การสร้างแบรนด์ และการแปรรูป เพื่อเพิ่มมูลค่าให้กับสินค้าเกษตร
เมื่อเทคโนโลยีมีแนวโน้มที่ถูกลงต่อเนื่อง การเข้าถึงเทคโนโลยี จะช่วยลดเวลาในการทำงานประจำ ลดความผิดพลาด ลดความเสี่ยง ลดการสูญเสีย เกษตรกรจึงมีโอกาสมากขึ้นในการไปต่อยอดธุรกิจ จะทำให้เกษตรกรมีรายได้และกำไรที่สูงขึ้น นำไปสู่การดึงดูดบุคลากรรุ่นใหม่ การศึกษาสูงเข้าสู่วงการเกษตร
“หากเราต้องการก้าวสู่การแข่งขันในระดับโลก แม้ว่าพื้นที่เกษตรของเราจะไม่ได้ใหญ่ที่สุดในโลก เมื่อเทียบกับประเทศอย่างจีนหรืออินเดีย แต่สิ่งที่จะทำให้เราสามารถแข่งขันได้คือ การนำเทคโนโลยีมาใช้เพื่อเพิ่มคุณภาพและผลผลิต โดยใช้พื้นที่และทรัพยากรที่น้อยลงอย่างมีประสิทธิภาพ นอกจากนี้ เรายังต้องมุ่งเน้น การเพิ่มมูลค่าให้สินค้า ผ่านการสร้างแบรนด์ที่มีเอกลักษณ์และการแปรรูปที่ตอบโจทย์ตลาดโลก” คุณสรรเสริญกล่าวทิ้งท้ายด้วยวิสัยทัศน์ที่ชัดเจน.
“เราเชื่อว่าการทำงานหนักโดยไม่ได้ทำงานอย่างฉลาด ไม่ได้สร้างคุณค่าอะไร เราต้องทำงานฉลาดก่อน แล้วค่อยทำงานหนัก จึงจะเห็นผล นี่คือหัวใจสำคัญของการปฏิวัติเกษตรไทยในยุคดิจิทัล”
เพราะความจริงคือยารักษาโรคธุรกิจที่ดีที่สุด การขับเคลื่อนนวัตกรรมด้วยข้อมูลจึงเป็นสิ่งสำคัญ และที่สำคัญนวัตกรรมนั้นต้องดีต่อโลกด้วย
“ความจริงคือยารักษาโรคธุรกิจที่ดีที่สุด” คุณสรรเสริญกล่าวอย่างหนักแน่น “ต่อให้ CEO เก่งแค่ไหน ถ้าไม่ได้รับข้อมูลที่เป็นความจริง ก็ไม่มีประโยชน์”
AXONS ส่งเสริมวัฒนธรรมการแชร์ข้อมูลอย่างตรงไปตรงมา พนักงานทุกคนได้รับการสนับสนุนให้รายงานทั้งความสำเร็จและความผิดพลาด “เราชื่นชมคนที่กล้าพูดความจริง แม้จะเป็นเรื่องที่ผิดพลาด เพราะความผิดพลาดหนึ่งครั้งอาจช่วยป้องกันปัญหาที่จะเกิดกับอีกพันคน”
การใช้ข้อมูลยังขยายไปถึงการพัฒนาผลิตภัณฑ์ “เราให้ทีมพัฒนาซอฟต์แวร์ลงพื้นที่จริง เพื่อเก็บข้อมูลการใช้งาน ตั้งแต่เรื่องขนาดตัวอักษรที่เกษตรกรต้องอ่านได้สบาย ใช้ภาษาท้องถิ่นในแต่ละประเทศ เข้าใจง่าย ไม่จำเป็นต้องมีคู่มือ ไม่ซับซ้อนเกินไป ทุกรายละเอียดล้วนมาจากข้อมูลจริง ไม่ใช่การคาดเดาไปเอง”
พนักงานทุกคนต้องเข้าใจทั้งมิติของธุรกิจและเทคโนโลยี “เราส่งทีมไอทีลงพื้นที่ เพื่อให้เข้าใจความต้องการที่แท้จริงของผู้ใช้ ในขณะเดียวกัน เราก็สอนให้ทีมธุรกิจเข้าใจศักยภาพของเทคโนโลยี เมื่อทั้งสองฝ่ายเข้าใจกัน นวัตกรรมก็เกิดขึ้นเองโดยธรรมชาติ”
AXONS มีพนักงานกว่า 1,200 คน เป็นหนึ่งในบริษัทเทคโนโลยีที่ใหญ่ที่สุดในประเทศ แต่สิ่งที่น่าสนใจไม่ใช่แค่ขนาด แต่เป็นวิธีการบริหารจัดการ “เรามีพนักงานนั่งในออฟฟิศแค่ 400 คน ที่เหลือกระจายอยู่ทั่วประเทศ ทำงานจากที่ไหนก็ได้ ขอแค่ได้ผลงาน”
การทำงานแบบ Work from Anywhere ไม่เพียงช่วยประหยัดค่าใช้จ่าย แต่ยังช่วยให้บริษัทเข้าถึงบุคลากรที่มีความสามารถจากทั่วโลก “เราสามารถจ้างผู้เชี่ยวชาญด้าน AI จากจีน และประเทศอื่นๆ ที่มีประสบการณ์จาก บริษัทชั้นนำระดับโลก ให้มาร่วมงานกับเราได้
“เราไม่ได้วัดความสำเร็จแค่ตัวเลขทางการเงิน แต่ดูที่ผลกระทบต่อสังคมและสิ่งแวดล้อมด้วย” คุณสรรเสริญอธิบายถึงวิสัยทัศน์ด้านความยั่งยืน
หนึ่งในนวัตกรรมที่สะท้อนแนวคิดนี้คือระบบตรวจสอบการบุกรุกพื้นที่ป่าผ่านภาพถ่ายดาวเทียม “เมื่อเกษตรกรต้องการขายผลผลิตให้กับทางบริษัท CPF พวกเขาจะต้องลงทะเบียนพื้นที่เพาะปลูก และระบบของทาง AXONS จะตรวจสอบย้อนหลัง 2 ปี ว่าพื้นที่นั้นไม่ได้มาจากการบุกรุกป่า นี่คือวิธีที่เราใช้เทคโนโลยีเพื่อปกป้องสิ่งแวดล้อม”
นอกจากนี้ AXONS ยังพัฒนาระบบที่ช่วยให้เกษตรกรคู่สัญญาสามารถขายคาร์บอนเครดิตได้ “เมื่อเกษตรกรคู่สัญญาปลูกพืชตามมาตรฐาน พวกเขาไม่เพียงได้รายได้จากผลผลิต แต่ยังได้จากการขายคาร์บอนเครดิตด้วย เราสร้างระบบที่ทำให้ทั้งธุรกิจและสิ่งแวดล้อมเติบโตไปด้วยกัน”
เมื่อถามถึงความสำเร็จของ AXONS ในการให้บริการไปถึง 21 ประเทศทั่วโลก คุณสรรเสริญตอบด้วยรอยยิ้ม “ความสำเร็จของเราคือความสำเร็จของประเทศไทย เมื่อเทคโนโลยีของเราได้รับการยอมรับในระดับสากล นั่นไม่ใช่แค่การส่งออกซอฟต์แวร์ แต่เป็นการส่งออกความเชี่ยวชาญและนวัตกรรมของคนไทย”
จากจุดเริ่มต้นในการพัฒนาซอฟต์แวร์บริหารจัดการฟาร์ม วันนี้ AXONS ได้กลายเป็นส่วนหนึ่งในการผลักดันประเทศไทยสู่การเป็นมหาอำนาจด้านเทคโนโลยีการเกษตร ด้วยการผสานจุดแข็งดั้งเดิมของไทยเข้ากับนวัตกรรมล้ำสมัย
“เราอาจมีพื้นที่เกษตรน้อยกว่าประเทศอื่น แต่เรามีสิ่งที่มีค่ามากกว่านั้น” คุณสรรเสริญกล่าว “เรามีองค์ความรู้ด้านการเกษตรที่สั่งสมมานาน มีภูมิปัญญาท้องถิ่นที่หลากหลาย และที่สำคัญคือเรามีความพร้อมที่จะเปลี่ยนแปลง”
วันนี้ AXONS ไม่ได้เป็นเพียงบริษัทเทคโนโลยี แต่เป็นตัวแทนของการเปลี่ยนผ่านครั้งสำคัญของอุตสาหกรรมเกษตรไทย จากการพึ่งพาแรงงานและโชคชะตา สู่การใช้เทคโนโลยีและข้อมูลในการตัดสินใจ จากการแข่งขันด้วยต้นทุนที่ต่ำ สู่การแข่งขันด้วยคุณภาพและนวัตกรรม
“เราเชื่อว่าทุกการเปลี่ยนแปลงต้องเริ่มจากการเปลี่ยนมายเซ็ต” คุณสรรเสริญทิ้งท้าย “และเมื่อเราสามารถพิสูจน์ให้เห็นว่าเทคโนโลยีไม่ใช่แค่เรื่องไกลตัว แต่เป็นเครื่องมือที่จะช่วยให้ชีวิตดีขึ้นได้จริง การเปลี่ยนแปลงก็จะเกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ นี่คือวิธีที่เราจะช่วยกันยกระดับอุตสาหกรรมเกษตรไทยให้เติบโตอย่างยั่งยืนในยุคดิจิทัล”
เพราะการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ ต้องอาศัยมากกว่าแค่วิสัยทัศน์ ต้องมีตัวอย่างความสำเร็จที่จับต้องได้
จากบทสัมภาษณ์ของคุณสรรเสริญ สมัยสุต Future Trends อยากชวนคุณมาดูการทำงานจริงของ AXONS ที่กำลังขับเคลื่อนการเปลี่ยนแปลงนี้
ผ่านวิดีโอที่จะพาคุณไปรู้จักกับ AXONS ให้มากขึ้น เห็นภาพการทำงานจริงของเทคโนโลยี AI และนวัตกรรมที่กำลังเปลี่ยนโฉมหน้าอุตสาหกรรมเกษตรไทย
ผ่านทางลิงค์ https://youtu.be/9Y0l-A6ncnY
และ ติดตาม AXONS เพิ่มเติมได้ที่
