คิดเยอะ ฟุ้งซ่าน อยู่นิ่งไม่ได้ ‘Monkey Mind’ ภาวะความคิดวุ่นวายเหมือนลิงที่อยู่ไม่สุข

ถ้าปัญหาก็เหมือนเม็ดทรายที่มีมากมายซะเหลือเกิน ความคิดของคนเราก็ไม่ต่างอะไรจากเกมตีหัวตุ่นที่สมัยเด็กๆ หลายๆ คนชอบเล่นตามโซนของเล่นในห้างสรรพสินค้า และต่อให้บางครั้ง จะยืนอยู่นิ่งๆ ก็ตาม ความคิดเหล่านี้ก็มักจะผุดขึ้นมาให้เรารู้สึกฟุ้งซ่าน กังวลใจอยู่เป็นประจำ

โดยในทางจิตวิทยา มีการให้คำจำกัดความความรู้สึกนึกคิดลักษณะนี้ไว้ว่า ‘Monkey Mind’ หรือภาวะความคิดวุ่นวายที่เหมือนกับ ‘ลิงอยู่ไม่สุข’ นั่นเอง

Monkey Mind คืออะไร มีต้นตอมาจากไหน และเราจะหยุดเจ้าลิงในหัว ไม่ให้เข้ามากระทบการทำงานด้วยวิธีไหนได้บ้าง? ในบทความนี้ Future Trends จะพาไปดูกัน

Monkey Mind คืออะไร มีที่มาจากไหน?

Monkey Mind คือคำศัพท์ที่ใช้อธิบายจิตใจของคนเราที่วุ่นวาย เต็มไปด้วยความคิดที่ผุดขึ้นมาอย่างไม่หยุดไม่หย่อน สารพัดเรื่องราว ปัญหาที่เข้ามารุมเร้า ทำให้เรามัวแต่คิดนู่น คิดนี่ มองหาทางออก ความน่าจะเป็นต่างๆ จนไม่ได้ลงมือทำ และลงมือจัดการอย่างจริงๆ จังๆ สักที

หรืออีกแง่มุมหนึ่งก็คือ การเป็นมนุษย์เจ้าโปรเจกต์ มีไอเดียเพียบ แต่ก็ปล่อยให้มันเป็นเพียงวิมานในอากาศต่อไป พอปล่อยไว้นานๆ เข้า ก็ยากจะควบคุม ทำให้ในหัวสมองหรือจิตใจเรา ‘ฟุ้งซ่าน’ คิดเป็นตุเป็นตะไปเรื่อย รังแต่จะขัดขวางความสำเร็จนั่นเอง

ซึ่งจริงๆ แล้ว คำนี้ก็มีต้นตอจากคำศัพท์ทางพระพุทธศาสนา ที่เปรียบเทียบความคิดของคนเราว่า เหมือนกับ ‘ลิงที่อยู่ไม่สุข’ อยู่นิ่งไม่เป็น ชอบโหนเถาวัลย์ข้ามต้นไม้แต่ละต้นไป-มา โดยเรียกห้วงสภาวะจิตนี้ว่า “Kapicitta” หรือ ‘จิตลิง’

เราจะหยุดเจ้าลิงในหัว ไม่ให้เข้ามากระทบการทำงานด้วยวิธีไหนได้บ้าง?

1. อย่าพยายามควบคุมลิง แต่เปลี่ยนเป็น ‘การเลิกคิด’

นาตาลี โกลด์เบิร์ก (Natalie Goldberg) นักเขียน และนักพูดชาวอเมริกันได้เสนอเอาไว้อย่างน่าสนใจว่า “Monkey Mind คือนักวิจารณ์ในใจของมนุษย์ (Inner Critic) เป็นส่วนหนึ่งของสมองที่เชื่อมกับ Ego มากที่สุด และทำให้ฟุ้งซ่านได้ง่าย แต่ถึงเราจะทำอะไรกับมันไม่ได้ แต่ก็ทำให้หายไปได้โดย ‘การกดปุ่ม Shut Down แล้วเลิกคิดถึงมัน’”

ลองหากิจกรรมหรืองานอดิเรกสักอย่างทำ อาจจะเป็นการชอปปิง อ่านหนังสือดีๆ สักเล่ม ฟังพอดแคสต์ของนักจัดรายการคนโปรด หรือเรียนคอร์สออนไลน์ก็ได้ เพื่อที่ว่าเราจะได้ ‘Enjoy’ ไปกับช่วงเวลานั้น เฟดตัวเองออกจากภวังค์ของความคิดอันว้าวุ่นที่ไม่ก่อให้เกิดประโยชน์นั่นเอง

2. รู้เท่าทัน ดึงสติอยู่ตลอด

หมั่นสังเกตตัวเองว่า กำลังหมกมุ่น กลัว หรือตีโพยตีพายตามจิตลิงของคนอื่นอยู่รึเปล่า? ถ้ารู้ตัวแล้วว่า ใช่! ก็รีบเรียกสติกลับมา อาจจะลองใช้เทคนิคหยิกตัวเองเวลาที่ฟุ้งซ่านกับเรื่องไม่เป็นเรื่องก็ได้ หรือก่อนจะรับสาย คุยงานกับใคร ก็อาจจะลองตั้งสตินับเลขในใจ เพราะเราไม่มีทางล่วงรู้ได้เลยว่า ก่อนจะคุยกัน อีกฝ่ายนั้นอยู่ในอารมณ์ไหนมาก่อน

3. เลิกมโน หยุดให้อาหารลิง

หนึ่งในอาหารชั้นดีที่หล่อเลี้ยงลิงในหัวของเราคือ การจินตนาการถึงเรื่องราวต่างๆ ที่ยังไม่เกิดขึ้น อย่างเช่น การคิดว่า ถ้าฟีดแบ็กงานลูกน้องไป จะทำให้พวกเขารู้สึกแย่ ทั้งที่ในความเป็นจริง ลูกน้องบางคนอาจจะชื่นชอบ และมองว่า ‘ฟีดแบ็กคือของขวัญที่ดีที่สุดที่คนเป็นหัวหน้ามอบให้’ นั่นเอง

หรือถ้ามัวแต่คิดว่าจะขายงานลูกค้าเจ้านี้ไม่ได้ บริษัทจะเสียดีลพันล้าน ก็พาลแต่จะทำให้เสียเวลาไปเปล่าๆ สู้เอาเวลาที่นั่งจินตนาการไปตั้งหน้าตั้งตาทุ่มเททำให้เต็มที่ดีกว่า เพราะสุดท้ายแล้ว แม้จะต้องเสียใจ แต่ก็คงไม่เสียดายที่ไม่ได้ทำอย่างแน่นอน รวมไปถึงผลก็อาจจะออกมาดีกว่าที่คิดก็ได้นะ

ท้อมีไว้ให้ลิงถือ ไม่ใช่คนให้ถือ อย่าลืมจัดการ Monkey Mind ก่อนที่เจ้าลิงแสบตัวนั้นจะย้อนศรกลับมาเล่นงานจนเราต้องกลายเป็นฝ่ายที่ถือท้อเองเลยนะ 🙂

Sources: https://bit.ly/3T5GGRv

https://ab.co/3CIZq3c

https://bit.ly/3rKL5x6

https://bit.ly/3CkHSZN